Juristen Kiezen

Welke typen rechtbanken zijn er?

Nederland heeft een rechtsprekende macht en kent in totaal drie soorten gerechten. Dat betekent dat er een volgorde wordt gehanteerd om rechtszaken voor te leggen. Een rechtszaak begint in de regel bij een rechtbank. Ben je het niet eens met de uitspraak? Dan ga je in hoger beroep bij het Gerechtshof. Loop het ook hier niet goed? Dan komt de zaak bij de Hoge Raad terecht.

De rechtbank

Nederland telt in totaal elf rechtbanken. Bij een rechtbank kunnen verschillende soorten zaken voorgelegd worden. De rechtbank kan in drie verschillende sectoren worden onderverdeeld:

• Civiel recht
• Bestuursrecht
• Strafrecht

Voor een zaak die bij de rechtbank wordt ingediend, betaal je proceskosten van de rechtbank. Dit zijn griffierechten. Meestal betaal je deze kosten aan je advocaat die er op zijn beurt voor zorgt dat de rechtbank wordt betaald. De hoogte van de kosten zijn afhankelijk van het type zaak, je inkomen en eigen vermogen en of de partij een particulier of organisatie is. 

Het Gerechtshof

Als je het niet eens met de uitspraak van een rechter ga je in hoger beroep. Je gaat dan naar het Gerechtshof, ook wel ‘het hof’ genoemd. Nederland telt vier gerechtshoven. Het Gerechtshof behandelt verschillende soorten zaken:

• Civiele zaken
• Strafzaken
• Belastingzaken
• Kantonzaken

In het Gerechtshof wordt de officier van justitie die de zaak behandeld advocaat-generaal genoemd. Ook wanneer je in hoger beroep gaat bij het Gerechtshof, betaal je griffierechten. De kosten variëren van een paar honderd euro tot ruim 11.000 euro. Ook hierbij geldt dat het volledig afhankelijk is van het type zaak, je inkomen en eigen vermogen en of je als particulier of organisatie optreedt. 

De Hoge Raad

De Hoge Raad der Nederlanden in Den Haag is het hoogste rechtelijke college in Nederland. De rechter van de Hoge Raad kan besluiten dat een zaak opnieuw moet worden behandeld, of dat een rechtszaak heropend moet worden. Er worden alleen zaken in hoger beroep behandeld en er wordt niet meer gekeken of een verdachte schuldig is of niet. De Hoge Raad doet daarom nooit zelf onderzoek naar feiten in een zaak, maar verkrijgt deze informatie via de feitenrechter van het Gerechtshof. Er wordt met name gekeken of lagere rechters de wet goed hebben toegepast. In dat geval blijft het vonnis hetzelfde. Is er door een lagere rechter een fout gemaakt in de zaak? Dan wordt de uitspraak vernietigd of moet een andere lagere rechter de zaak opnieuw bekijken. De zaak wordt slechts eenmalig voorgelegd aan de Hoge Raad. 

Net als bij de rechtbank en het Gerechtshof, betaal je ook griffierechten als jouw zaak bij de Hoge Raad komt te liggen. De kosten variëren van een kleine 400 euro tot ruim 14.000 euro. De partij die cassatieberoep of de herziening heeft ingediend betaalt altijd de griffierechten bij de Hoge Raad. Gaat het om een civiele zaak? Dan betaalt ook de verweerder griffierechten.